વાંચો અમરનાથનો ઈતિહાસ… અમરનાથની ગુફામાં શિવજીએ માતા પાર્વતીને જણાવ્યું હતું આ રહસ્ય.. જાણો!

અમરનાથ ગુફા હિન્દુઓનું મુખ્ય તીર્થ કેન્દ્ર છે. આ અંગે ઘણી મૂંઝવણ ફેલાયેલી છે. આજકાલ બાબા અમરનાથને ‘બરફાની બાબા’ તરીકે પ્રમોટ કરવાની પ્રથા પણ ચાલી રહી છે. આ રીતે ધર્મ બગડે છે. વાસ્તવમાં આ અમરેશ્વર મહાદેવનું સ્થાન છે. પ્રાચીન સમયમાં તેને ‘અમરેશ્વર’ કહેવામાં આવતું હતું.

સ્થાનિક ઇતિહાસકારો માને છે કે ગુફા 1869 ના ઉનાળામાં ફરી શોધવામાં આવી હતી અને પવિત્ર ગુફાની પ્રથમ f યાત્રા 3 વર્ષ પછી 1872 માં યોજાઇ હતી. આ યાત્રામાં મલિક પણ તેમની સાથે હતા.

ગુફા કેટલી જૂની છે? : જમ્મુ -કાશ્મીરની રાજધાની શ્રીનગરથી લગભગ 141 કિમી દૂર 3,888 મીટરની ઉંચાઈ પર સ્થિત અમરનાથ ગુફા પુરાતત્વ વિભાગ 5000 વર્ષ જૂની હોવાનું માને છે, એટલે કે આ ગુફા મહાભારત કાળમાં હતી. પરંતુ તેમનું મૂલ્યાંકન ખોટું હોઈ શકે છે, કારણ કે સવાલ એ ઉદ્ભવે છે કે જ્યારે 5000 વર્ષ પહેલા ગુફા હતી ત્યારે તે પહેલા ગુફા શું ન હતી? ….

હિમાલયના પ્રાચીન પર્વતો લાખો વર્ષ જૂના હોવાનું માનવામાં આવે છે. જો તેમાં કોઈ ગુફા બનાવવામાં આવી હોય તો તે હિમયુગ દરમિયાન જ બની હશે, એટલે કે આજથી 12 થી 13 હજાર વર્ષ પહેલા. પુરાણો અનુસાર શ્રી બાબા અમરનાથના દર્શન છે, જેઓ કાશીમાં દસ ગણા દર્શન આપે છે, પ્રયાગથી સો ગણા અને નૈમિષારણ્ય કરતા હજાર ગણા વધારે દર્શન આપે છે. અને જે કૈલાસ જાય છે, તે મોક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે.

પુરાણો ક્યારે લખાયા હતા? કેટલાક મહાભારત કાળમાં અને કેટલાક બૌદ્ધ કાળમાં. પછી પુરાણોમાં આ તીર્થનો ઉલ્લેખ છે. આ પછી, પૂર્વે લખેલા કલ્હાના ‘રાજતરંગિની તરંગ II’ માં, ઉલ્લેખ છે કે કાશ્મીરના રાજા સમદીમત (34 બીસી -17 એડી) શિવના ભક્ત હતા અને તેઓ પહેલગામના જંગલોમાં સ્થિત બરફ શિવલિંગની પૂજા કરતા હતા. બરફનું શિવલિંગ કાશ્મીર સિવાય દુનિયામાં ક્યાંય જોવા મળતું નથી.

આ ઉલ્લેખ દર્શાવે છે કે આ મંદિર કેટલું જૂનું છે. અગાઉની તીર્થયાત્રામાં, સંતો અને કેટલાક ખાસ લોકો સિવાય, જે લોકો પોતાનું ઘર છોડીને યાત્રા પર ગયા હતા તે જ લોકો જઇ શકતા હતા, કારણ કે મુસાફરીનું કોઈ સરળ માધ્યમ નહોતું, તેથી માત્ર થોડા લોકો જ દુર્ગમ સ્થળોની યાત્રા કરી શકતા હતા.

અમરનાથ ગુફામાં જોવા મળતા કબૂતરોનું રહસ્ય : પ્રાચીન સમયમાં આ ગુફામાં ભગવાન શિવે માતા પાર્વતીને અમરત્વનું રહસ્ય જણાવ્યું હતું. માતા પાર્વતી સાથે જ આ રહસ્યને શુક (કબૂતર)એ પણ સાંભળ્યું હતું. ત્યાર બાદ તે કબૂતર શુકદેવ ઋષિ સ્વરૂપે અમર થઇ ગયું. ગુફામાં આજે પણ થોડાં શ્રદ્ધાળુઓને કબૂતરોની એક જોડ જોવા મળે છે, જેને અમર પક્ષી માનવામાં આવે છે.

ભગવાન શિવ જ્યારે પાર્વતીને અમર કથા સંભળાવવા લઇ જઇ રહ્યા હતાં, ત્યારે તેમણે નાના-નાના સાપને અનંતનાગમાં મુક્ત કરી દીધા, માથાના ચંદનને ચંદનબાડીમાં ઉતારી દીધા, અન્ય પિસ્સુઓને(ચાંચડ) પિસ્સૂ ટોપ પર અને ગળાના શેષનાગને શેષનાગ નામના સ્થળ પર છોડી દીધા હતાં. આજે પણ આ બધા સ્થાન અમરનાથ યાત્રા દરમિયાન રસ્તામાં જોવા મળે છે.

લેખન સંપાદન : Gujarat posts Team ( ગુજરાતનું અગ્રેસર ન્યુઝ અને ઇન્ફોર્મેશન પોર્ટલ ) [તમે આ લેખ Gujaratposts.com ના માધ્યમ થી વાંચી રહ્યા છો,’આ લેખમાં સમાવિષ્ટ કોઈપણ માહિતી / સામગ્રી / ગણતરીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની બાંહેધરી નથી. આ માહિતિ તમને વિવિધ માધ્યમો  એકત્રિત કરીને તમને મોકલવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ ફક્ત માહિતી પહોંચાડવાનો છે, કોઈ પણ ધર્મ કે સમુદાય ની લાગણીને ઠેસ પોહ્ચાડવાનો નથી.]