જાણો! હવામાન વિભાગ કઈ રીતે આગાહી કરે છે, શા માટે તેઓની દરેક આગાહી સાચી પડે છે? જાણો..!

હવામાન વિભાગ માટે દરરોજ હવામાનની સચોટ આગાહી કરવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આવી સ્થિતિમાં, હવામાન વિભાગ કેવી રીતે આગાહી કરે છે તે આપણે જાણવું જરૂરી બની જાય છે. ચાલો તેના વિશે જાણીએ.

હવામાનની આગાહી સીધી કૃષિ સાથે સંબંધિત છે. હવામાન કૃષિને અસર કરતું સૌથી મહત્વનું પરિબળ માનવામાં આવે છે. હાલમાં, આબોહવા પરિવર્તનને કારણે, ખેડૂતોને અચાનક બદલાતી મોસમી વ્યવસ્થાઓનો સામનો કરવો પડે છે અને તેના કારણે તેમને મોટા પ્રમાણમાં નુકશાનનો સામનો કરવો પડે છે.

આવી સ્થિતિમાં, હવામાનની આગાહી વિશેની માહિતી લોકો માટે, ખાસ કરીને ખેડૂતો માટે ખૂબ ફાયદાકારક છે. જો હવામાનમાં ફેરફાર પહેલાથી જ જાણી શકાય છે, તો તેના આધારે ખેડૂત તેના પાકને બચાવવા માટે અગાઉથી યોગ્ય વ્યવસ્થા કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે હવામાન શું છે અને તેની આગાહી કેવી છે?

તાપમાન, ભેજ, વાતાવરણીય દબાણ, વરસાદ, વાદળની સ્થિતિ, ચોક્કસ વિસ્તારના સૂર્યપ્રકાશનો સમયગાળો જેવા તત્વોના આધારે તૈયાર કરેલી સ્થિતિને આબોહવા કહેવામાં આવે છે. ઉપરાંત, આ તત્વોના સ્થળ અને સમયની ત્વરિત પરિસ્થિતિઓને હવામાન કહેવામાં આવે છે.

વિવિધ સ્થળોએ રચાયેલી મોસમી પદ્ધતિના આધારે, ત્યાં ઉગાડતા પાકના પ્રકારો પણ નક્કી કરવામાં આવે છે અને વાવણી અને લણણીનો સમય નક્કી કરવામાં આવે છે. જો પાક પર ધુમ્મસ, પૂર વગેરે તથા હિમની માહિતી હવામાનની આગાહી દ્વારા કરવામાં આવે તો ખેતીને થતા નુકસાનને બચાવી શકાય છે. પરંતુ આ માટે જરૂરી છે કે હવામાનની આગાહી વિશ્વસનીય હોય.

જો ખેડૂતોને સમયસર હવામાનની માહિતી મળે તો ખેતીને થતું નુકસાન બચાવી શકાય છે. હવે વિશ્વમાં એવા સુપર કમ્પ્યુટર બનાવવામાં આવી રહ્યા છે જે હવામાનની સચોટ આગાહી કરશે. માઇક્રોસોફ્ટ અને યુનાઇટેડ કિંગડમ (UK) હવામાન વિભાગ મળીને આ સુપર કોમ્પ્યુટર તૈયાર કરી રહ્યા છે. આ વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી સુપર કોમ્પ્યુટર હશે જે હવામાન અને આબોહવા પરિવર્તનની આગાહી કરશે.

વર્ષ 2022 થી કામ શરૂ કરશે : યુકેના હવામાન વિભાગે એક પ્રેસ રિલીઝ યાદી બહાર પાડીને આ માહિતી આપી છે. હવામાન વિભાગ દ્વારા કહેવામાં આવ્યું છે કે આ સુપર કોમ્પ્યુટર વર્ષ 2022 સુધીમાં કાર્યરત થઈ જશે. આ સુપર કમ્પ્યુટર બદલાતી અને ગંભીર હવામાન પરિસ્થિતિઓ વિશે સચોટ ચેતવણી આપશે. જેથી લોકોને તોફાન, પૂર અને બરફવર્ષાથી થતી અસરોથી પણ બચાવી શકશે.

હવામાન વિભાગના CEO પેને એન્ડર્સબીએ જણાવ્યું હતું કે, “માઇક્રોસોફ્ટ અને અમે સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છીએ, અમે સાથે મળીને ઉચ્ચતમ સ્તરની હવામાન ચેતવણીઓ અને આબોહવા ડેટા અને વધુ સચોટ હવામાન આગાહી પ્રદાન કરી શકીશું.” ચેતવણીઓ અને આગાહીઓ, લોકોને સલામત રહેવા અને બહાર ન જવા અંગે ચેતવણી આપી શકાય છે.

જાપાન પાસે પહેલેથી જ આવા કમ્પ્યુટર છે : હવામાનની આગાહી માટે સુપર કમ્પ્યુટર્સનો પ્રથમ વખત ઉપયોગ થઈ રહ્યો હોય એવું નથી. જાપાનની ફુજીત્સુ લેબોરેટરીઝ વિશ્વના સુપર કોમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ કરી રહી છે. આ સુપર કોમ્પ્યુટરનું નામ ફુગાકુ છે અને તેને સુનામીના કારણે પૂરની આગાહી કરવા માટે બનાવવામાં આવ્યું છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે તે કૃત્રિમ બુદ્ધિનો ઉપયોગ કરીને આગાહી કરે છે.

12,400 કરોડનો ખર્ચ : આ માત્ર હવામાન વિભાગ જ નહીં પરંતુ દેશને પર્યાવરણીય મોડેલિંગ અને ઉચ્ચ પ્રદર્શન કમ્પ્યુટિંગની દિશામાં એક ડગલું આગળ લઇ જશે. ફેબ્રુઆરી 2020 માં યુકે સરકાર દ્વારા જાહેરાત કરવામાં આવી હતી કે તે આ સુપર કમ્પ્યુટરના વિકાસ માટે 1.2 અબજ પાઉન્ડ એટલે કે લગભગ 12,400 કરોડ રૂપિયાનું ભંડોળ આપશે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ સુપર કમ્પ્યુટર વિશ્વના ટોચના 25 સુપર કમ્પ્યુટરમાંનું એક હશે.

આ દરમિયાન હેવલેટ પેકાર્ડ એન્ટરપ્રાઇઝ દ્વારા એક સુપર કોમ્પ્યુટર પણ વિકસાવવામાં આવી રહ્યું છે. આ સુપર કમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ US સ્થિત NCAR-Wyoming સુપર કમ્પ્યુટિંગ સેન્ટર માટે કરવામાં આવશે. તેની મદદથી આબોહવા પરિવર્તન અને ખતરનાક હવામાન વિશે અભ્યાસ કરી શકાય છે.

લેખન સંપાદન : Gujarat posts Team ( ગુજરાતનું અગ્રેસર ન્યુઝ અને ઇન્ફોર્મેશન પોર્ટલ ) [તમે આ લેખ Gujaratposts.com ના માધ્યમ થી વાંચી રહ્યા છો,’આ લેખમાં સમાવિષ્ટ કોઈપણ માહિતી / સામગ્રી / ગણતરીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની બાંહેધરી નથી. આ માહિતિ તમને વિવિધ માધ્યમો  એકત્રિત કરીને તમને મોકલવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ ફક્ત માહિતી પહોંચાડવાનો છે, કોઈ પણ ધર્મ કે સમુદાય ની લાગણીને ઠેસ પોહ્ચાડવાનો નથી.]